Không sầm uất, không phát triển như du lịch Đà Nẵng, Hội An lại mang một màu sắc hoàn toàn khác. Nơi cuộc sống tĩnh lặng và không gian cổ kính vẫn vậy, dù dòng chảy thời gian vô tình cũng không che lấp được. Những viên ngói rêu phong, những con đường rực rỡ sắc màu của đèn lồng, những công trình kiến trúc, những phong tập, tập quán,… dường như vẫn còn nguyên vẹn. Bài giới thiệu về Phố cổ Hội An hôm nay sẽ cho bạn thấy rõ nét duyên dáng và quyến rũ của phố cổ hơn 400 năm này.
1. Phố cổ Hội An ở đâu?
Phố cổ Hội An là một đô thị cổ nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Nam, Việt Nam, cách thành phố Đà Nẵng khoảng 30km về phía Nam.
Hội An là một thành phố thuộc tỉnh Quảng Nam với nhiều khu phố cổ được xây dựng từ thế kỷ 16 và vẫn tồn tại gần như nguyên vẹn cho đến ngày nay. Trong các tài liệu cũ của phương Tây, Hội An được gọi là Faifo. Phố cổ Hội An được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới từ năm 1999. Đây là địa điểm thu hút rất nhiều khách du lịch Đà Nẵng – Hội An.
2.Lịch sử hình thành Phố cổ Hội An như thế nào?
Ra đời vào nửa cuối thế kỷ 16, thời kỳ Việt Nam dưới sự đô hộ của nhà Lê. Năm 1527, Mạc Đăng Dung dành ngôi nhà Lê, vùng Đông Kinh lúc bấy giờ nằm dưới sự cai quản của nhà Mạc, tuy nhiên đến năm 1533, một nhóm sĩ phu nhà Lê (do Nguyễn Kim đứng đầu) đã phản đối nhà Mạc Sau khi Nguyễn Kim mất, con rể là Trịnh Kiểm lên nắm quyền, gia tộc Nguyễn Kim bị lấn át.
Đầu năm 1558, Nguyễn Hoàng cùng gia quyến và một số binh sĩ rút vào vùng Thuận Hóa. Sau năm 1570, ông tiếp tục cai quản tỉnh Quảng Nam rồi cùng con là Nguyễn Phúc Nguyên xây dựng kinh thành, mở rộng giao thương với các nước phương Tây, Trung Quốc và Nhật Bản. Từ đó, Hội An trở thành một thương cảng quốc tế sầm uất nhất Đông Nam Á vào thế kỷ 17, 18. Về tên gọi Hội An, theo người phương Tây, Hội An ngày xưa có tên là Faifo, nghĩa là thành phố/làng cảng. Nhưng đây chỉ là tên gọi, không được coi là chính thức, còn Hoài Phố là tên gọi chính trước khi cái tên Hội An được sử dụng.
3. Phố cổ Hội An có gì hấp dẫn? Linh hồn của Đà Nẵng
3.1 Ấn tượng kiến trúc truyền thống
Hội An là nổi tiếng với vẻ đẹp kiến trúc truyền thống và hài hòa của những ngôi nhà cổ, những bức tường và những con đường. Dù đã trải qua hàng trăm năm với biết bao biến cố, nơi đây vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc rêu phong trên từng mái ngói, hàng cây…
Kiểu nhà ở đây có kiến trúc hình ống tươi mát, tràn ngập ánh nắng. Các con phố được bố trí ngang dọc theo kiểu bàn cờ với những con phố ngắn ngoằn ngoèo, ôm sát những ngôi nhà nhỏ trông rất xinh xắn. Đi qua từng con phố nhỏ yên bình, du khách chắc chắn sẽ có cảm giác như được trở về không gian của hàng trăm năm trước, cảm giác thật thoải mái và nhẹ nhàng.
3.2 Di tích tiêu biểu
Nơi đây có nhiều khu phố cổ được xây dựng từ thế kỷ 16 và còn tồn tại gần như nguyên vẹn với hơn 1000 di tích kiến trúc cổ từ phố xá, nhà cửa đến đình chùa, đền miếu, giếng cổ… Một trong số đó phải kể đến Cầu Chùa – một công trình độc đáo, một nét kiến trúc mang đậm phong cách kiến trúc Việt Nam. Không chỉ được chọn in trên tờ 20.000 đồng mà đây còn được coi là hình ảnh đặc trưng, là tài sản vô giá của Phố Hội.
3.3 Ẩm thực phong phú
Giới thiệu về phố cổ Hội An không thể không nhắc đến hình ảnh phố cổ không chỉ hiện lên với những ngôi nhà, ngôi chùa hay con phố cổ mà còn có thiên đường ẩm thực cho các tín đồ ẩm thực. Không chỉ món ăn phong phú, đa dạng mà món nào cũng mang đậm hương vị đặc trưng của nơi đây.
Tuy chỉ là một con phố nhỏ nhưng phải mất nhiều thời gian bạn mới có thể thưởng thức hết đặc sản Hội An, có thể kể đến như cơm gà, mì Quảng, cao lầu, bánh mì, bánh bông lan: hến xào, bánh bèo, bánh quai vạc, nước chấm , trà, v.v. chắc chắn sẽ khiến bạn phải “gật gù” khen ngon cho mà xem.
3.4 Lễ hội truyền thống đặc sắc
Vì là một thương cảng sầm uất, nơi giao lưu buôn bán với nhiều quốc gia khác nhau nên văn hóa Hội An cũng chịu nhiều ảnh hưởng từ các quốc gia này. Chính điều đó đã tạo nên những lễ hội, tín ngưỡng và phong tục khác nhau, nổi bật trong bức tranh Hội An,
Bên cạnh những phong tục bản địa của người Việt còn có những phong tục tập quán của cộng đồng người nước ngoài đến định cư như: tục thờ đá,thờ cá Ông của ngư dân ven biển. Ngoài ra, người dân Hội An cũng thường xuyên tổ chức các lễ hội hay các hoạt động văn hóa tín ngưỡng khác như Tết Nguyên Tiêu, Tết Thanh Minh, Tết Đoan Ngọ, Tết Trung Thu… Đặc biệt là vào các ngày rằm 14, 15 âm lịch hàng tháng. Du khách đến Hội An còn có dịp trải nghiệm các hoạt động phổ biến: Bài chòi, Hò khoan, Hò giã gạo…
4. Kiến trúc phố cổ Hội An: Ấn tượng độc đáo miền di sản
4.1 Kiểu nhà ở Hội An
Đến với Hội An, du khách có thể dễ dàng bắt gặp những ngôi nhà liền một hoặc hai tầng có chiều ngang hẹp (4-8m), chiều sâu rất dài (10-40m) giống hình ống. Đây là kiểu nhà phổ biến nhất ở đây. Do khí hậu khắc nghiệt nên các vật liệu dùng để xây nhà đều có độ bền và độ chắc chắn cao. Thông thường, những ngôi nhà trong khu phố cổ sẽ có cấu trúc nửa gỗ với tường gạch ở hai bên. Cách bố trí cơ sở sẽ bao gồm vỉa hè, hàng hiên, nhà chính, nhà phụ, phòng vệ sinh, hàng hiên, nhà phía sau ba phòng ngủ và khu vườn phía sau.
4.2 Mái ngói rêu phong
Tất cả các ngôi nhà ở Hội An đều lợp ngói, dạng hai mái. Hầu hết các ngôi nhà chính và nhà phụ không chung một mái mà là hai nếp mái liền nhau. Thay vào đó, cầu được lợp theo kiểu bốn mái. Nhìn chung nhà trước, nhà sau và nhà vệ sinh đều lợp ngói riêng.
Đặc thù, ngói dùng để lợp nhà ở Hội An là loại ngói làm bằng đất, mỏng, thô, hình vuông, hơi cong, mỗi cạnh dài khoảng 22cm, lợp theo kiểu âm dương. Sau khi lợp xong, ngói sẽ được cố định bằng các dải ngói nhô ra theo chiều dọc, làm tăng độ cứng cáp cho mái. Mái nhà được xây cao theo hình chữ nhật. Hình khối và cách trang trí này đã tạo ấn tượng cho phố cổ Hội An.
4.3 Đường phố Hội An
Đường phố cũng là một điểm nhấn tạo nên vẻ đẹp riêng cho phố cổ này. Các con đường được bố trí ngang dọc theo kiểu bàn cờ với những con phố ngắn, đẹp uốn lượn ôm lấy những dãy nhà. Dạo qua từng con phố nhỏ xinh nơi đây, du khách sẽ cảm nhận rõ nét hơn vẻ đẹp của Hội An, thấy được một phần cuộc sống thường ngày của người dân, cuộc sống rất yên ả và giản dị.
5. Thành phố của những danh hiệu
Hội An danh tiếng với vẻ đẹp thanh bình và trường tồn với thời gian, với sự giao lưu văn hóa từ nhiều quốc gia, với những lễ hội truyền thống đặc sắc, với những công trình kiến trúc cổ kính truyền thống,… Chính điều này đã giúp nơi đây thường xuyên xuất hiện trong các cuộc bình chọn của du khách nước ngoài. Kể từ khi trở thành một điểm đến nổi tiếng và hấp dẫn thế giới, Hội An đã đạt được những vị trí xuất sắc trong bảng xếp hạng du lịch thế giới, đến nỗi được mệnh danh là thành phố của những danh hiệu, cụ thể là:
– Top điểm đến được yêu thích hàng đầu Châu Á. Độc giả của tạp chí Conde Nast Traveler (Mỹ) xếp thành phố cổ kính ở miền Trung Việt Nam này ở vị trí thứ 2 trong danh sách Điểm đến được yêu thích nhất châu Á.
– Top 17 địa điểm chụp ảnh tự sướng đẹp nhất thế giới. Buzzfeed Travel xếp hạng Di sản Hội An là điểm đến yêu thích thứ ba của du khách thích chụp ảnh, với Phố Cổ là điểm hấp dẫn nhất.
– Top 10 thành phố lãng mạn nhất thế giới. Hội An được tờ Indiatimes bình chọn là một trong 10 thành phố lãng mạn nhất thế giới, nơi đây là sự pha trộn độc đáo giữa nét quyến rũ, trầm mặc của nét cổ kính còn sót lại và yếu tố hiện đại.
– Top những điểm đến tuyệt vời nhất với con kênh nổi tiếng nhất thế giới. Theo khảo sát của Touropia, Hội An trước đây xếp thứ 4 sau Vnice, Amsterdam và Bruges về thành phố có nhiều kênh đào nổi tiếng nhất hành tinh.
– Top điểm đến chính có giá trị lịch sử trên thế giới. Năm 2008, tạp chí National Geographic (Mỹ) xếp thành phố ngàn năm tuổi này là một trong 110 điểm đến có giá trị lịch sử thế giới dựa trên nhiều tiêu chí: môi trường, sinh thái, văn hóa – xã hội, công trình, di tích khảo cổ lịch sử… ..
Cùng với đó là một số danh hiệu khác: 5 trong Top 10 điểm du lịch hấp dẫn nhất châu Á theo đánh giá của trang Trip Advisor (6/2013); Thành phố du lịch hấp dẫn nhất thế giới theo bình chọn của tạp chí du lịch Wanderlust – Anh (31/01/2013); Được Tạp chí Huffington Post – Hoa Kỳ bình chọn là Điểm đến độc đáo và hấp dẫn nhất Việt Nam (10/2013); Hội An – Một trong các thành phố du lịch bụi rẻ nhất châu Á do website du lịch priceoftravel.com bình chọn (tháng 1/2014)… và còn rất nhiều danh hiệu nữa.
Qua những thông tin về Phố cổ Hội An trên đây, chắc hẳn bạn đã biết vì sao vùng đất này lại trở nên đặc biệt và thu hút đến vậy rồi phải không? Không quá hiện đại, không quá hào nhoáng chỉ vậy thôi nhưng luôn có một sức hút kỳ lạ. Hãy đến đây một lần để cảm nhận sự cổ kính, nhẹ nhàng ấy, để chiêm ngưỡng khung cảnh lãng mạn ấy và thưởng thức những món ăn ngon… Đảm bảo, nếu đã đến một lần, bạn sẽ vẫn muốn quay lại lần thứ 2.3…
